Een prachtige uitspraak van Julian F. Fleron die mij altijd weer raakt.
Natuurlijk is creativiteit niet voorbehouden aan mensen die als kind trauma’s of heftige situaties hebben meegemaakt. En natuurlijk zijn er ook zeer begenadigde kunstenaars die ongeschonden door hun kindertijd heen zijn gekomen. Maar het is wel opmerkelijk dat héél veel mensen die als kind heftige dingen hebben meegemaakt indrukwekkend creatief zijn in hun volwassen leven, vaak zowel op ‘uitvoerend’ vlak als op ‘mentaal’ vlak.
Om bepaalde situaties te kunnen ‘overleven’, moéten we op de een of andere manier onze scheppende (creërende, creatieve) vermogens wel aanwenden – opdat we iets ánders voor onszelf kunnen creëren dan de situatie waar we in zitten.
Middels artistieke creaties kunnen we gevoelens en emoties kanaliseren en externaliseren, kunnen we uiting geven aan wat niet op een andere manier geuit kan of mag worden. We kunnen ‘erin stoppen’ wat we niet op andere manieren kenbaar willen, kunnen of durven te maken. Of we kunnen een ‘wereld’ creëren die beter, fijner, mooier, prettiger of veiliger is dan de wereld die onze realiteit is, of was.
Als we ‘scheppend’ bezig zijn kunnen we zelf iets creëren dat aansluit bij een behoefte die we op dat moment hebben. Creëren kan ons helpen dingen te verwerken, emoties en gevoelens te ontladen of dingen juist even te ‘vergeten’.
Creativiteit op mentaal vlak kan juist enorm behulpzaam zijn om oplossingen of uitwegen te vinden in situaties waarin de ‘gewone’ gang van zaken en meer ‘lineair’ denken ons zouden vasthouden in een realiteit die beperkend of beschadigend is, of was. Wie ‘out of the box‘ kan denken, kan oplossingen, alternatieven en uitwegen vinden die niet gevonden kunnen worden wanneer we alleen onze logica, onze rationele mind benutten.
Ik werk veel met mensen die pittige trauma’s hebben doorgemaakt – een deel van hen als kind, een ander deel van hen als volwassene en weer anderen zowel als kind als als volwassene. En het is opmerkelijk hoeveel van degenen die als kind misbruik (van welke aard ook) of andere heftige traumata hebben doorgemaakt, nu als volwassene enorm creatief zijn, de meest prachtige artistieke creaties maken én over een zeer creatieve mind beschikken: een mind die hen oplossingen en mogelijkheden laat zien die anderen ontgaan of die anderen niet eens kunnen verzinnen.
Ons vermogen dingen te creëren, te scheppen, is misschien wel het belangrijkste vermogen dat we hebben om bepaalde situaties te overleven. Zolang we kunnen creëren, kunnen we iets ánders creëren dan dat wat is, of was. Zolang we kunnen scheppen, kunnen we voelen en ervaren dat we een verschil kunnen maken met dat wat wij zelf doen; kunnen we ervaren dat we invloed hebben op dingen en ervaren dat wat wij doen, ertoe doét.
Als we één ding kunnen creëren dat er voorheen nog niet was, moet dat, volgens de wetten van de logica, ook voor méér dingen kunnen gelden. Dit besef geeft niet alleen ‘hoop’ maar bovenal: kracht.
Zelf scheppen, zelf creëren, geeft mensen kracht. Het versterkt het gevoel van eigenwaarde, het bewustzijn van de eigen waarde en ‘waardigheid’ en het geloof in eigen kunnen.
De kleuter die als klein mukje troost vond in creatief bezig zijn had een onwijs krachtige therapeut gevonden, ver voordat hij of zij het woord ’therapeut’ ooit gehoord had: de therapeut in het kindje zelf, die precies wist wat er nodig was om uiting te geven aan ‘het onuitbare’ en om te midden van alle chaos en pijn een veilig plekje te creëren waar niemand anders bij kon komen, waar niemand de boel kon komen beschadigen, waar niemand pijn kon doen. Een eigen wereldje waar het fijn en veilig was, en waar verwerking en heling plaatsvonden, ver voordat dat kleine mukje ooit de eerste stappen zou gaan zetten om als volwassene te gaan helen van de verwondingen uit die periode…
“The creative adult is the child who has survived.” Het is in veel gevallen héél erg waar.
☼ © Sharon Kersten, 03-05-2019
Herken jij jezelf in bovenstaande? Raakt het lezen van deze tekst iets in jou, persoonlijk? Dan kan het zijn dat ook jij een ‘survivor’ bent, op welke wijze of in welk opzicht dan ook. Als dat zo is gaat al mijn liefde en compassie naar jou uit en ben ik vooral ontzettend blij dát je het overleefd hebt. ♥
Mocht je op enig moment behoefte hebben aan een stukje professionele ondersteuning om aan (verdere) heling van dingen te werken, schroom dan niet een consult aan te vragen. Je bent van harte welkom.