“Panta rhei”.
“Alles stroomt”, zou Heraclitus hebben gesteld.
Het is een uitspraak, een formule, een in woorden gevangen gedachte waar Plato menigmaal aan gerefereerd heeft, net als Aristoteles. En wie goed om zich heen kijkt kan niet anders dan erkennen dat ‘panta rhei’ inderdaad opgaat, in elk geval voor alles wat natuurlijk is.

Al sinds mijn jonge jaren ben ik me sterk bewust van ‘panta rhei’, in velerlei opzichten. Als kind merkte ik al op dat alles stroomde, aan verandering onderhevig was – voortdurend. Dat stilstand alleen aan niet-natuurlijke dingen leek toe te behoren en dat niets dat natuurlijk van aard is ooit echt stilstaat. We kunnen ‘panta rhei’ heel duidelijk in actie zien wanneer we naar de opeenvolging van de seizoenen kijken, of naar de groeistadia van planten. Maar het principe is ook onmiskenbaar in onszelf werkzaam. Ook wij ‘stromen’, veranderen, zijn altijd in beweging.

Van de ‘beweeglijkheid’ in de mens zelf ben ik, dankzij mijn werk, vrijwel dagelijks getuige. Ik werk met mensen die, bewust en actief, door ontwikkelings- en veranderingsprocessen heen gaan. Dat doe ik inmiddels al 13 jaar, gemiddeld zo’n 6 dagen per week. Aan ‘levende getuigenissen’ van hoe panta rhei in mensen werkzaam is heb ik dus geen gebrek, integendeel.
Daarnaast bewandel ik zelf al decennia lang een pad van bewuste en immer aanhoudende persoonlijke ontwikkeling dat garant staat voor heel wat ‘bewegingen’ in mijn leven, telkens weer. Niét bewust aan mijn persoonlijke ontwikkeling blijven werken is simpelweg geen optie voor mij; het ligt, zo ben ik gaandeweg mijn pad door dit leven gaan begrijpen, in mijn natuur daar voortdurend mee bezig te zijn. Transformatie en innerlijke alchemie zijn voor mij geen abstracte concepten maar dingen die ik lééf, aanhoudend. En dat brengt heel wat ‘beweeglijkheid’ met zich mee; een heleboel ‘panta rhei in actie’ zou je kunnen zeggen.

‘De enige constante is verandering’
Het is logisch dat de meeste mensen niet zo intens met ‘panta rhei in actie’ bezig zijn als ik dat ben. Maar of iemand nou intens met de eigen veranderingsprocessen bezig is of in milde mate of in het geheel niet: we veranderen, als mens. We stromen. We zijn, of iets in ons is, in beweging – altijd. Of we ons daar nou bewust en op constructieve wijze mee bezig houden of niet. Of we de beweging nu leuk, fijn of prettig vinden of niet. Of we de bewegingen in onszelf, die soms heel geleidelijk en subtiel zijn, überhaupt opmerken of niet. Beweging en verandering zijn inherent deel van wie wij als mens, een uitingsvorm van de Natuur, zijn.

We bewegen en veranderen altijd. Soms bewust, soms onbewust. Soms tot onze vreugde, soms op manieren waar we niet zo blij mee zijn. Soms vanuit intentie en wilskracht, soms vanuit aansturingen die we helemaal niet opmerken. Maar de bewegingen en veranderingen zijn een feit.

In Een zomer van loslaten schreef ik over de – vaak tamelijk intense – veranderingsprocessen die momenteel spelen in de levens van velen en het maken van nieuwe keuzes dat daar vaak een gevolg van is. Onderaan die tekst benoemde ik kort dat er ook in mij de afgelopen periode een aantal veranderingen hebben plaatsgevonden die geleid hebben tot het maken van nieuwe keuzes. Het loslaten van allerlei online activiteit was daar een uiting van, evenals het loslaten van diverse offline activiteiten dat waren.

Die uitingen op zich, het flink reduceren van mijn online activiteiten en een deel van mijn offline activiteiten, bleken in de weken die volgden echter niet slechts een uitkomst van een doorgemaakt veranderingsproces te zijn, maar ook het begin van een hele serie nieuwe processen die weer nieuwe ‘bewegingen’ voedden (en voeden).

Externe loslaatprocessen, interne veranderingen
Door afstand te nemen van vooral allerlei online activiteit die tot dat moment jarenlang min of meer dagelijkse kost voor mij was, kwam er – uiteraard – ruimte beschikbaar voor andere dingen. Wanneer we iets loslaten ontstaat er ruimte en wanneer we activiteiten loslaten kunnen we de ruimte die dan vrijkomt gaan besteden aan andere activiteiten. ‘Logisch, gesneden koek, niks nieuws onder de zon’ denk je nu wellicht – en als je dat denkt, heb je daar volkomen gelijk in. Ik wil het hier echter helemaal niet hebben over externe activiteiten, of hoe de ene activiteit losgelaten werd en een andere werd opgepakt, maar over innerlijke processen. Wat ik namelijk ondervonden heb, is dat in de nieuw ontstane ruimte veranderingen begonnen plaats te vinden op het vlak van interne dynamieken. Veranderingen die, zo kan ik inmiddels stellen, een ware ‘gamechanger’ zijn gebleken te zijn voor mij – en dat kunnen ze ook voor jou zijn, vandaar dat ik daar nu wat over deel.

Meer autonome gedachten, gevoelens en handelingen
Ik ontdekte, al vrij snel na mijn ‘ont-plugging’, dat beduidend vaker dan voorheen het geval was gedachten in mij kwamen bovendrijven die we ‘autonome gedachten’ zouden kunnen noemen: gedachten die echt aan iets in míj ontsproten en die geen reactie waren op dingen die ik online had gelezen of anderszins van anderen had vernomen. Gedachten die wel gingen over de onderwerpen waar mensen zich deze periode massaal over uiten, vooral online, maar die ik niet formuleerde in reactie op een uiting van een ander, maar puur vanuit… mezelf.

Dit viel me met name op doordat ik merkte dat mijn gedachten op een aantal punten afweken van gedachten die ik voorheen over bepaalde onderwerpen had. Ik dacht nu nuanceringen die ik voorheen niet dacht. En op een aantal punten veranderde er meer dan slechts nuances. Dat vond ik opmerkelijk. Ik zie mezelf als een ‘vrijdenker’ en probeer altijd te waken voor ongewenste beïnvloeding door externe informatiestromen. Maar nu ik meer ont-plugd was kwamen er, onmiskenbaar, méér autonome gedachten bovendrijven dan voorheen het geval was geweest – authentieke, oorspronkelijke gedachten die ontsproten aan iets in míj en die kennelijk minder ruimte kregen toen ik nog behoorlijk ‘ingeplugd’ was op allerlei externe informatiestromen.

Iets soortgelijks gebeurde ten aanzien van mijn gevoelswereld. Een paar dagen na mijn ont-plugging begon me op te vallen dat gevoelens die zich in mij aandienden veel meer ‘op zichzelf staand en echt van mij’ waren dan dat zij op de één of andere manier deels getriggerd waren door informatie die via externe kanalen tot me was gekomen. Niet alleen in hoé ik me ten aanzien van bepaalde dingen voelde traden er veranderingen op, maar de gevoelens die zich nu aandienden leken (of correcter gezegd: bleken) volledig op funderingen diep in mezelf te stoelen en niet langer deels op funderingen van zaken búiten mezelf te rusten.

Ook ten aanzien van een deel van mijn handelingen merkte ik veranderingen op. Ook acties die ik ondernam ontsproten meer dan voorheen het geval was geweest aan iets in míj, in plaats van aan iets in de buitenwereld dat via het ingeplugd zijn op informatiestromen in mijn blikveld was gekomen.

Mind you: ik ben, over de gehele linie bezien, géén makkelijk te beïnvloeden persoon en mensen die mij goed kennen weten dat juist mijn eigenzinnigheid, autonomie en zelfstandig denkvermogen in veel opzichten eigenschappen zijn die ’ten voeten uit’ bij mij horen. Ik neem niet snel iets van anderen aan en hecht veel waarde en belang aan zelfstandigheid, in allerlei opzichten en zéker ten aanzien van gedachten, analyses, visies en opinies. En toch… had het veelvuldig ingeplugd zijn op externe kanalen kennelijk een wissel getrokken op mijn autonome denken, voelen en doen, zonder dat ik dat in de gaten had gehad.

Na mijn ont-plugging ontstond er ten aanzien van denken, voelen en doen opeens meer ruimte om bewust te ervaren wat zich werkelijk in míj bevond en wat echt ‘van mij’ was, zou je kunnen zeggen. Mijn gedachten, gevoelens en handelingen werden autonomer, meer op zichzelf staand dan voorheen, minder verbonden aan allerlei prikkels afkomstig van plekken buiten mezelf. In de ruimte die ontstaan was, kregen interne aansturingen meer kans mijn gedachten, gevoelens en handelingen mede vorm te geven – aansturingen die, los van hun individuele aard en effect, bij mij hoorden en niet afkomstig waren van, of verweven waren met, de externe informatiestromen waar ik voorheen tamelijk veelvuldig op ingeplugd was.

Van reactief naar autonoom
Mijn denken, mijn voelen en mijn handelen werden dus minder reactief qua aansturingen; in de nieuw ontstane ruimte bleken gedachten, gevoelens en handelingen die werkelijk vanuit een plek in mezelf kwamen veel meer ‘Lebensraum’ te krijgen.

Het was duidelijk waarneembaar: steeds vaker viel me op dat gedachten die kwamen bovendrijven een authenticiteit, een oorspronkelijkheid hadden die me vertelde dat ze werkelijk ontsproten aan iets in mezelf. En het werd steeds makkelijker de oorsprong van zich aandienende gevoelens te traceren en echt contact te maken met wat ik – ikzelf, helemaal op mezelf staand – werkelijk voelde ten aanzien van een kwestie. Uiteraard traden er daardoor ook veranderingen in mijn handelen op, want mijn handelen stoelde meer en meer op ándere gedachten en gevoelens dan voorheen het geval was geweest.

Deze veranderingen had ik niet voorzien toen ik besloot mezelf goeddeels te gaan ont-pluggen – niet in de laatste plaats omdat ik helemaal niet in de gaten had gehad dát er sprake was van een factor reactiviteit die het gevolg was van mijn voormalige ingeplugd zijn. Maar ik verwelkomende ze met verwondering en vreugde, want ze brachten me weer dichter bij mezelf – mijn éigen gedachten, gevoelens en aansturingen – dan voorheen het geval was geweest.

Toen ik me begon te realiseren wát er precies veranderd was, besefte ik al snel dat dit belangrijke stappen waren op het pad van komen tot steeds meer autonomie in denken, voelen en handelen. Autonoom (kunnen) denken, voelen en handelen vereist een bepaalde ‘loskoppeling’ en mijn ontplug-actie bleek me daarbij enorm goede diensten te bewijzen.

Reactiviteit als sneaky indringer die we vaak niet opmerken in onszelf
Hand in hand met de verwondering en de vreugde was er echter ook verbazing en onthutsing: verbazing en onthutsing over de impact die ‘ingeplugd zijn’ op informatiestromen – van welke aard of in welke hoedanigheid ook – ongemerkt heeft op onze binnenwereld en dan met name over de mate waarin dat bijdraagt aan het hebben of vormgeven van gedachten en gevoelens die (deels) berusten op een reactieve aansturing terwijl we helemaal niet in de gaten hebben dát een significant deel van onze gedachten en gevoelens een reactieve component bevat.

Ik ben al lange tijd goed doordrongen van het belang van non-reactiviteit in ons handelen. Ik wéét hoe belangrijk het is te pogen je handelingen, je acties vanuit een soort stillpoint in jezélf te laten ontstaan, in plaats van reactief in te springen op iets in de buitenwereld dat reactief gedrag (‘reageren op’) uitlokt. Ik ben ook één van de eersten die erkent dat handelen vanuit non-reactiviteit helemaal zo makkelijk nog niet is; het is letterlijk makkelijker gezegd dan gedaan, zeker voor mensen die een sterke vuurcomponent en/of veel passie in zich dragen. De jongere versie van mezelf kent de valkuilen van handelen vanuit reactiviteit maar al te goed. Maar die jongere versie is gegroeid en heeft zich verder ontwikkeld en naarmate de jaren vorderden ben ik steeds bekwamer geworden in het beteugelen van de reactiviteit in mijn handelen. Van ‘perfectie’ is in dat opzicht nog zeker geen sprake – niets menselijks is mij vreemd – maar sinds ik me bewust ben geworden van het grote belang van non-reactief handelen probeer ik waar mogelijk te handelen vanuit kalmte in mezelf, vanuit mezelf – en niet vanuit triggers die me verleiden tot ‘reageren op’.

Natuurlijk lukt het me niet altijd volledig non-reactief te handelen (zolang we geen zenmeester zijn die op een hoge bergtop in stilte zit te mediteren zullen er altijd situaties zijn die ons in reactiviteit weten te trekken), maar over de hele linie bezien ben ik tegenwoordig niet een mens dat gekenmerkt wordt door een sterke mate van reactiviteit in haar handelen. En tóch… moest ik nu constateren dat er meer sprake was van reactiviteit dan ik in de gaten had gehad – niet zozeer in mijn externe uitingen, maar aan de binnenkant, op het vlak waar de funderingen onder onze gedachten en gevoelens liggen.

Waaraan ontspruiten actuele gedachten en gevoelens?
Dankzij alles wat ik ge- en bestudeerd heb in de context van mijn werkzaamheden ben ik goed bekend met veel aspecten van de werking van de menselijke psyche en weet ik dat, in elk van ons, tal van onbewuste aansturingen onze huidige gedachten en gevoelens mede vormgeven. Een groot deel van mijn werkzaamheden met individuele mensen is gericht op het bewust maken van aspecten die zich voorheen in het onbewuste of minder bewuste deel van de persoon bevonden, waarbij het dan vooral vaak gaat over aansturingen die te herleiden zijn op ervaringen, dynamieken, pijnpunten en rollen uit het verleden van de persoon. We dragen allemaal een enorme ‘rugzak’ met ons mee die gevuld is met allerlei ervaringen die een wissel op ons getrokken hebben, hebben bijgedragen aan wie en hoe we vandaag zijn en die vaak nog stééds een invloed op ons uitoefenen in het heden, en een belangrijk deel van mijn werk is toegespitst op het werken met de inhoud van die ‘rugzak’ die mensen dragen.

Ik weet, zowel als professional als als mens, heel goed dat het simpelweg onmogelijk is tot enige ware autonomie in denken, voelen en handelen te kunnen komen zo lang mensen zichzelf niet bekend hebben gemaakt met de inhoud van hun ‘rugzak’ en daar niet actief, bewust en met radicale eerlijkheid mee aan de slag zijn gegaan. Wie weigert dat werk te doen, wordt op talloze manieren beïnvloed door factoren die met hem of haar aan de haal gaan en zal nooit ware autonomie over de eigen gedachten, gevoelens en handelingen kunnen claimen. Dat alles weet ik als geen ander en het werken met en aan mijn eigen ‘rugzak’ is al decennia lang een ongoing process, een inherent onderdeel van mijn wijze van in het leven staan en de verantwoordelijkheden nemen en dragen die de mijne zijn – mede omdat ik zo veel mogelijk autonoom wil kunnen zijn in alle opzichten en ik niet in reactiviteit getrokken wil worden door elementen uit mijn rugzak.

Maar verdorie, nu kwam ik, ondanks dat alles, tot de ontdekking dat er in mijn binnenwereld sprake was van een factor reactiviteit die ik met al mijn diepgaande ‘rugzakwerk’ niet had kunnen voorkomen: een reactiviteit die geactiveerd werd niet door elementen uit mijn ‘rugzak’, maar door informatie die vanuit de buitenwereld tot mij kwam en die, zonder dat ik dat in de gaten had gehad, in mijn binnenwereld een wissel bleek te trekken op míjn actuele gedachten en gevoelens. Alles dat ik weet over de werking van de menselijke psyche, al mijn kennis over de manieren waarop beïnvloeding zoal kan werken, al mijn uitvoerige studies van de mechanismen van mind control die op ons uitgeoefend kunnen worden ten spijt bleken de gedachten die ik over bepaalde dingen had en de gevoelens die bepaalde onderwerpen in mij opriepen niet volledig werkelijk de mijne te zijn, maar deels beïnvloed te zijn door de informatiestromen waarop ik ‘ingeplugd’ was geweest.

Een onthutsende vaststelling, niet in de laatste plaats omdat ik besef dat dit geldt voor iederéén die ‘ingeplugd’ is, op wat voor netwerken van informatie dan ook, of het nu online of offline is… We worden ‘in reactiviteit getrokken’ zonder dat we dat in de gaten hebben, óók degenen die wél met hun ‘rugzak’ en diepgaand schaduwkantenwerk aan de slag zijn gegaan…

Het grote cadeau van ont-pluggen
Nu ik, sinds mijn ont-plugging, merk welke oorspronkelijke gedachten er deze weken in mij opkomen, welke op zichzelf staande gevoelens zich nu in mij aandienen en welke handelingen of acties ik nu besluit te ondernemen volledig vanuit mezelf en ik het contrast kan waarnemen tussen hoe het nú is en hoe dingen vóór de ont-plugging waren, kan ik niet anders dan concluderen dat mijn interne processen nu veel autonomer zijn dan voorheen – en dat er voorheen dus sprake was van een portie reactiviteit in mijn denken, voelen en handelen. Een portie reactiviteit die ik niet in beeld had, maar die wel ten koste ging van mijn vermogen autonoom te kunnen denken en goed contact te kunnen maken met wat ík werkelijk voel en wil doen.

Ik ben ontzettend blij en dankbaar dat ik de sneaky indringer die reactiviteit heet nu heb opgemerkt en dat deze automatisch een héleboel speelterrein heeft verloren sinds ik mezelf op meerdere vlakken heb ont-plugd. Als iemand me ooit zou hebben verteld over dít voordeel van jezelf ont-pluggen, zou ik waarschijnlijk al veel eerder tot die stap zijn overgegaan…

En… er is méér waar ik blij over ben en dankbaar voor ben, want naast het komen tot meer autonomie in denken, voelen en handelen is er nog een verandering in mijn binnenwereld opgetreden in de ruimte die is ontstaan sinds ik mezelf ont-plugd heb: mijn vermogen tot ‘schouwen op afstand’ is enorm toegenomen en dát bleek ruimte te bieden aan perspectieven en daaruit voortkomende inzichten die voorheen niet de kans kregen aan bod te komen.

Schouwen op afstand
Onder ‘schouwen op afstand’ versta ik het kijken naar dingen ‘vanaf een afstandje’, het kijken naar dingen met enige afstandelijkheid tót de dingen waarnaar gekeken wordt. Het kijken náár de film, in plaats van om je heen kijken terwijl je je ín de film bevindt.

Ook mijn vermogen dat te doen is flink toegenomen sinds ik mezelf ‘ont-plugd’ heb. En dat is eigenlijk hartstikke logisch. Schouwen op afstand is immers alleen mogelijk wanneer we met enige afstand tót dingen náár de dingen kunnen kijken – en niet wanneer we ondergedompeld zijn in, of verstrengeld zijn met, de informatiestromen die gaan over de dingen in kwestie en onze aandacht ín de informatiestroom trekken.

Wanneer we ‘ingeplugd zijn op’ informatiestromen, worden wij zelf, in meer of mindere mate, ‘opgenomen in’ die informatiestromen. Al onze intenties dat niet te laten gebeuren ten spijt: het gebeúrt, of we dat nou willen of niet. Wij pluggen onszelf in op een informatiestroom, en op het moment van ‘inpluggen’ gebeurt er ook iets anders: de informatiestroom krijgt ook een toegang tot óns (informatie in-formeert: het geeft mede vorm aan dingen in onze binnenwereld); er ontstaat een verbinding die ons verbindt mét die informatiestroom en die nooit slechts eenzijdig werkt. We worden ‘deel van de film’, ongeacht onze intentie slechts een toeschouwer te zijn. Van werkelijk schouwen op afstand kan dan geen sprake meer zijn. Je bent immers in de film beland.

Wil je werkelijk kunnen schouwen op afstand, dan dien je jezelf úit de film te halen. Ont-pluggen dus. Loskomen van de informatiestroom waarop je jezelf had ingeplugd.

Een ruimere blik
Eenmaal ont-plugd wordt het, zoals eerder beschreven, een stuk makkelijker contact te maken met wat je nou werkelijk zelf ergens over denkt, wat jíj voelt, wat joúw visie is en welke actie jij, vanuit jezélf, zou willen ondernemen én wordt, logischerwijze, het schouwen op afstand, het kijken náár dingen – in plaats van erin ‘meegezogen’ of ‘opgenomen’ te worden – mogelijk. En dát samenspel van factoren biedt ruimte, zo ontdekte ik, voor het komen tot ruimere perspectieven en, van daaruit, het komen tot inzichten over contexten en dynamieken die ons voorheen ontgingen.

Ont-pluggen geeft ruimte voor het komen tot een ‘ruimere blik’. En dat is logisch. Wanneer reactief denken en reactief gedrag in ons worden getriggerd (bijvoorbeeld doordat we ingeplugd zijn op informatiestromen) ligt onze focus immers al snel op slechts een relatief klein aspect van een groter geheel. We zoomen dan in op dat éne ding waar we re-actief op reageren, in plaats van vanuit een plek van rust in onszelf bewust zélf, autonoom, een gedachte of gedrag vorm te geven. Er treedt een soort bewustzijnsvernauwing op, zou je kunnen zeggen. Een stukje tunnelvisie, waarbij we het grotere geheel uit het oog verliezen. We focussen onze aandacht op dat éne aspect waar we op dat moment op gericht zijn, druk doende met reactief ageren, en doordát we daar zo op gericht zijn vallen andere elementen automatisch buiten ons blikveld.

Ont-plug je jezelf, stap je úit de film, dan ontstaat er opeens ruimte om veel méér waar te nemen dan waarneembaar was toen je ín de film zat. Je ziet niet langer slechts de elementen van de film maar kunt opeens ook het beeldscherm zien waarop de film wordt vertoond, evenals de ruimte waarin de film wordt geprojecteerd, andere bezoekers van dezelfde film, andere films die in hetzelfde gebouw worden vertoond en het publiek dat dáárnaar kijkt, de wijk waarin het gebouw staat waarbinnen de film wordt geprojecteerd, de regio waarin die wijk gelegen is, het land waar die regio in gelegen is, allerlei elementen die zich óók in die omgevingen bevinden en ageren, et cetera. Je kunt opeens een veel ruimer blikveld hebben en dat ruimere blikveld biedt ruimte aan ándere perspectieven, die op hun beurt nieuwe inzichten kunnen (en zullen!) bieden – inzichten in dynamieken en ruimere contexten die voorheen letterlijk niet waarneembaar voor je waren en nu opeens wel. En dat kan een héleboel significant veranderen voor je, kan ik je inmiddels uit ervaring vertellen…

Lans
Het zal je inmiddels wel duidelijk zijn: met deze zaailing wil ik graag een lans breken voor ‘ont-pluggen’. Niet alleen omdat ik sinds mijn ont-plugging aanhoudend ervaar wat ont-pluggen mij allemaal brengt en ik jou soortgelijke ervaringen toewens, maar vooral omdat ik ben gaan beseffen hoezeer ingeplugd zijn grote wissels trekt op ieders binnenwereld en op ieders vermogen werkelijk autonoom te kunnen denken, voelen, handelen, schouwen, waarnemen… en met name dat laatste acht ik van immens belang.

We zijn mensen, behorend tot het collectief dat ‘mensheid’ heet. Ons deel uitmaken van het collectief mensheid maakt dat we in een aantal opzichten allemaal met elkaar verbonden zijn. En verbinding is belangrijk, van wezenlijk belang zelfs in een aantal opzichten. Maar ieder mens is ook een individu, en wanneer het individu ‘meegezogen wordt in’ of ‘opgaat in’ een collectief gaan er dingen die óók van wezenlijk belang zijn verloren.

We hebben als mens allerlei eigenschappen die een uiting zijn van het gegeven dat we ‘tribal creatures‘ zijn, sociale wezens, groepsdieren. Eén van die eigenschappen is dat we graag verbinding ervaren – verbinding met ‘soortgenoten’ of ‘gelijkgestemden’. Maar daarin schuilt ook een grote valkuil die heel gevaarlijk kan zijn: de valkuil dat we ons individuele vermogen autonoom te kunnen denken, voelen, waarnemen en handelen, ondermijnen, beschadigen of zelfs verliezen doordat we verbindingen aangaan die juist dát vermogen ondermijnen…

Willen we als mensen en mensheid op een gezonde en natuurlijke manier ‘voorwaarts’ gaan in onze menselijke evolutie dan is het van essentieel belang dat ons vermogen, joúw vermogen, autonoom, zelfstandig te kunnen denken, voelen, waarnemen en handelen nooit verloren gaat. Wanneer we dat vermogen, die autonomie, kwijtraken of opgeven, verliezen we namelijk een essentieel element van wat het betekent mens te zijn.

Ons huidige massale ‘ingeplugd zijn’ op allerlei informatiestromen, zowel online als offline, is vanuit dit perspectief bezien letterlijk levens-bedreigend – bedreigend voor wat het betekent waarlijk een levend MENS te zijn.

Met onze hang naar verbinding met ‘gelijkgestemden’, onze honger naar (of zelfs verslaving aan) informatie en de conditioneringen die maken dat we het ‘normaal’ zijn gaan vinden veelvuldig ingeplugd te zijn op allerlei netwerken en informatiestromen, riskeren we met de dag meer ten prooi te vallen aan hive mind structuren en mechanismen van mind control (beïnvloeding die middels de mind plaatsvindt, maar van daaruit ook doorwerkt op gevoelens en gedragingen) die langzaam maar zeker, vaak heel subtiel maar daarom niet minder werkzaam, onze autonome vermogens steeds meer ondermijnen en ‘opsnoepen’.

De lans die ik hier breek, breek ik dus niet alleen omwille van jou, maar ook omwille van een veel ruimere context: de context van mens-zijn, en van het belang van het behoud van een aantal vermogens die van mensen… mensen maken.

Wat ont-pluggen jou persoonlijk ‘op microniveau’ kan opleveren, kun je alleen maar zelf ervaren dóór te ont-pluggen. Zelf zie ik mijn recente ‘ont-plugging’ als één van de beste keuzes die ik ooit gemaakt heb, nu ik ervaar en besef dat het niet langer stevig ingeplugd zijn op externe informatiestromen enórm veel verschil maakt in héél veel opzichten.

Wanneer ik vanuit een ruimer perspectief kijk en mijn blik op de mensheid richt, kan ik niet anders dan wensen dat heel veel mensen zichzelf flink gaan ont-pluggen, opdat we een betere kans maken ons vermogen autonoom te kunnen denken, voelen, waarnemen, schouwen en handelen te beschermen en behouden…

Ja, we zijn ‘groepsdieren’. Maar de groep genaamd mensheid wordt gevormd door individuen die beschikken over een set autonome vermogens die te allen tijde beschermd zou moeten worden, willen we kunnen blijven voortbestaan als mensen.
We zijn als mensen natuurlijke, sociale wezens die zowel deel van een collectief als een individu zijn, en hive mind structuren zijn géén natuurlijk onderdeel van mens-zijn.
De hive mind biedt geen ruimte aan autonomie, aan oorspronkelijkheid, aan unieke eigenheid. De hive mind biedt geen ruimte aan alles dat jou werkelijk… jou maakt… Het doet ons onze uniciteit verliezen… en ontneemt ons daarmee een essentieel element van mens-zijn…

☼ © Sharon Kersten, 7 september 2021

---