Als je dit leest ben je waarschijnlijk oud genoeg om al op minstens twee decennia van levensjaren te kunnen terugblikken. Mogelijk heb je zelfs meerdere decennia van de vorige eeuw bewust meegemaakt. En als je zelf niet in de vorige eeuw hebt rondgelopen, dan heb je vast wel uit persoonlijke verhalen van degenen die behoren tot de generaties vóór jou begrepen dat heel veel ontwikkelingen die een flinke impact op ‘leven als mens in de westerse wereld’ hebben gehad in een razendsnel tempo zijn verlopen sinds de nadagen van de grote wereldoorlogen.
Het kan je dan niet ontgaan zijn dat de sociale cohesie die van oudsher mensen met elkaar verbindt binnen netwerken van medemenselijkheid gaandeweg de vorige eeuw steeds meer ‘gesloopt’ is en dat individualisme meer en meer hoogtij is gaan vieren.
‘Traditionele’ gezins- en familieverbanden waarin er sprake was van een stevige portie cohesie werden in de afgelopen eeuw steeds ‘losser’, door tal van factoren. Hand in hand daarmee kwamen er steeds meer mogelijkheden om je primair als individu ergens op te richten of mee bezig te houden. Deze mogelijkheden werden over het algemeen massaal als positieve ontwikkelingen gezien want hé, we konden ons op steeds meer manieren ontwikkelen als individu, konden steeds meer kiezen voor de dingen die we als individu graag wilden doen, vrij van gezins- en familieverbanden die door menigeen vaak als ‘knellend’ of ‘fnuikend’ werden ervaren.
Individualisme won meer en meer terrein, ten koste van sociale cohesie. We ‘wonnen’ een hoop, maar daar hing wel een prijskaartje aan. De ‘kleine ikjes’ die zo blij waren met alle nieuwe mogelijkheden en de ’toegenomen vrijheden’ zouden op een later moment de rekening van de gevolgen van deze vernieuwingen gepresenteerd gaan krijgen – een rekening die hoger was dan ze destijds voorzagen.
~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~
Het is een mooie zomerse dag in augustus, in het kalenderjaar 2021. Terwijl boven een monteur bezig is met het reviseren van mijn CV-ketel, reflecteer ik in het zonnetje over de talloze ontwikkelingen die in de westerse wereld in en voorafgaand aan mijn levensjaren hebben plaatsgevonden en die ons als ‘vooruitgang’ gepresenteerd zijn. Terwijl ik daarbij oog poog te houden voor – belangrijke – nuanceringen, onderbreekt Lux mijn mentale triatlon op de wijze die haar zo eigen is: rauw en wellicht wat kort door de bocht, met het hart op de tong.
“Natúúrlijk moest de sociale cohesie de afgelopen decennia gesloopt worden en moest het individualisme hoogtij gaan vieren. Alleen dán kun je mensen tegen elkaar opzetten” zegt Lux.
“Mensen die nog in een hecht sociaal verband leven en op talloze manieren nog échte, fysieke verbindingen met elkaar maken, mensen die dagelijks aan den lijve ervaren dat ze elkaar nodig hebben, dat dingen prettig en goed functioneren bij de gratie van samen, dat onderling respect de ‘lijm’ is van werkelijk SAMEN-leven en dat IEDERS leven ertoe doet, verdedigd en geëerd dient te worden… die mensen krijg je niet opgezet tegen elkaar en zijn niet te verleiden tot haat naar anderen alleen maar omdat anderen anders denken of zich anders gedragen. Die mensen springen VOOR ELKAAR in de bres, vormen een front en zijn niet uiteen te spelen.”
Ik hoor wat ze zegt. En ik voel de waarheid in haar woorden.
Dié mensen, die Lux beschrijft… dat waren wij eens – en dat zijn wij ten diepste nog stééds, wanneer we alle onzin die ons is aangepraat van ons afwerpen. Wanneer we ons weer herinneren en weer gaan voélen wat het is om MENS te zijn.
Mens is van nature een voelend sociaal wezen, een groepsdier mét empathie. Of onze ‘kleine ikjes’ met al hun individuele belangen, noden, wensen en meningen het nu leuk vinden of niet: mensen zijn tribal creatures. En de tribe gedijt bij wezens die zich met elkaar verbonden voelen, elkaar respecteren en zich niet tegen elkaar keren.
De tribe, de groep, kan – en zal – alléén overleven wanneer er sprake is van cohesie, van samenhang, onderling respect en wederkerigheid en respect voor álle leven, van elk groepslid. Niet in ‘opgelegde’ varianten waarin ons vanuit autoritaire posities wordt toegeschreeuwd “we moeten het samen doen!” maar in een sfeer waarin dat wat ons ten diepste met elkaar verbindt wordt gevoeld, ervaren – en ons van daaruit aanzet tot datgene dat het meest natuurlijke is om te doen.
Ik realiseer me: terug naar voelen is de enige manier om het opgelegde tij dat mensen nu op allerlei manieren tegen elkaar opzet te keren. Terug naar voelen, en terug naar samen. In elkaars nabijheid zijn, elkaar écht aankijken, elkaar aanraken, weer voelen dat die ander net als jij een levend wezen is dat nét zo veel leven en keuzevrijheid verdient als jij, en dan sámen naar oplossingen zoeken zónder mensen uit te sluiten.
Wanneer we voelen met elkaar verbonden te zijn en elkaar nodig te hebben om als groep succesvol te kunnen functioneren en met en vanuit medemenselijkheid met elkaar te kunnen SAMEN-leven, wíllen we elkaar niet uitsluiten en zijn we er niet op uit elkaar op naargeestige wijzen te behandelen. Het is pas wanneer de factor medemenselijkheid ondermijnd is geraakt en het voelen afgestompt is geraakt dat mensen zich tegen elkaar kunnen keren.
“Onze natuurlijke sociale en empathische aard is preciés datgene wat gesloopt wordt – structureel, stapje voor stapje, al héél lang.” zegt Lux. “Verdeel en heers werkt alléén wanneer het lukt verdeeldheid te zaaien.”
“Laat je niet uitspelen” vervolgt ze. “Herinner je weer wie en wat je bent – MENS… : een sociaal, voelend wezen met empathie voor de anderen van ‘de groep’ die nét zo waardevol zijn als jij.
Menen dat je het allemaal alleen wel kunt, drijft je regelrecht in de klauwen van de krachten die slechts vrij spel hebben wanneer wij ons tegen elkaar laten uitspelen. Ja, je kunt veel alleen, heel veel. Maar de teloorgang van onze sociale cohesie is het ergste verlies dat we als mensheid kunnen lijden.
Zonder sociale cohesie verliezen we onze menselijkheid. Zonder mede-menselijkheid verliezen we elkáár. En zonder elkaar verliezen we allemáál…”
Er is iets dat elke ‘empath’* op enig moment gaat inzien, wanneer hij/zij eenmaal actief aan de slag is gegaan met oprechte zelfreflectie, eerlijke introspectie en bewuste persoonlijke groei en ontwikkeling:
het gaat, in de verbindingen die een empath aangaat met anderen en de dingen waar hij/zij dan tegenaan loopt, allemaal om persoonlijke en interpersoonlijke grenzen, en verantwoordelijkheden dáár plaatsen en laten waar ze thuis horen: die van de ander bij de ander, die van jezelf bij jezelf.
Lieve empath,
Het is niet jouw taak als ‘boksbal’ voor de triggers, pijnpunten en schaduwkanten van een ander te fungeren. Je hoeft niemand te ‘redden’ en je hoeft niemands ‘voetveeg’ te zijn, noch iemands energetische tankstation of ‘emotionele kliko’ waar maar in gedumpt kan worden al naar gelang de behoeften van de ander.
Jouw taak is zelf de verantwoordelijkheid nemen voor jouw eigen welzijn. En dat behelst: je grenzen kennen, stellen en bewaken en werken aan je éigen triggers, pijnpunten en schaduwkanten.
Verbindingen waarin emotionele chaos, leegloop aan energie en toxiciteit hoogtij vieren worden stuk voor stuk gekenmerkt door de afwezigheid van duidelijke persoonlijke en interpersoonlijke grenzen die bewaakt en gerespecteerd worden, verstrikkingen omtrent misplaatste verantwoordelijkheden en een veelvoud aan projecties van éigen wonden, pijnpunten en andere schaduwaspecten op de ander, al dan niet over en weer.
Niemand zal ooit een ander kunnen veranderen. Jouw ‘job’ is niet het sleutelen aan een ander. Jouw ‘job’ is aan de slag gaan met jezelf, zodat jíj gezond in verbindingen kunt gaan staan, met bewustzijn omtrent al deze dingen, een gedegen dosis zelfkennis en eerlijke introspectie zonder vooringenomenheid, en voldoende kracht om je éigen verantwoordelijkheden te dragen – en die van de ander bij de ander te laten.
*) De term ‘empath’ wordt in Engelstalige literatuur gebruikt om te refereren aan mensen die in staat zijn de emoties van anderen in het eigen lichaam/systeem te ervaren. Het is van belang deze term niet te verwarren met het woord ‘empathisch’, dat refereert aan de eigenschap empathie voor anderen te kunnen voelen. Een ‘empath’ zijn is niet de overtreffende trap van empathisch zijn. In de woorden van psychiater Judith Orloff: “Being empathetic is when your heart goes out to someone else; beingan empath means you can actually feel another person’s happiness or sadness in your own body.”
We zijn op talloze manieren verbonden met tijden die aan ons leven vooraf zijn gegaan, de mensen die ons zijn voorgegaan en de dingen die zij hebben meegemaakt. Wat onze ouders en voorouders is overkomen leeft door in ons, in het lichaam/systeem dat wij nu ‘hebben’, het biologisch-energetische systeem dat we in het hier en nu belichamen.
Traumatiserende gebeurtenissen uit eerdere tijden en plekken leven voort in ons; aspecten daarvan en zelfs (onbewuste) herinneringen daaraan zijn aanwezig in het lichaam-systeem dat wij nu bewonen.
Ongeacht door welke lens je naar dit gegeven kijkt (vanuit het perspectief van miasma’s (overerfd of verworven), intergenerationeel trauma, DNA, reïncarnatie): in ons zijn elementen aanwezig van traumata die personen geschaad hebben in andere tijden en plaatsen.
En wat gebeurt er wanneer ons lichaam-systeem in het hier en nu bestookt wordt met elementen die een connectie hebben met traumata waar wij elementen van in ons lichaam-systeem dragen? :
De prikkel die in het hier en nu op ons wordt ‘afgevuurd’ kan een hele lading oude traumata activeren, waardoor mensen buitensporig OVER-reactief reageren op een prikkel die an sich, in het hier en nu, éigenlijk niet voldoende zou moeten zijn om zó’n heftige reactie (met veel emotionele intensiteit) te triggeren. Maar de ‘pijl’ die in het hier en nu wordt afgevuurd, raakt van alles dat in onze diepste lagen verborgen ligt, waar de meesten van ons zich totaal geen rekenschap van geven en niet of nauwelijks een bewustzijn over hebben. En lukt het eenmaal het oude trauma, of de oude traumata te activeren, dan zullen ook een heleboel aan dat trauma of die traumata gekoppelde **gedragingen** worden geactiveerd – in ons, in het hier en nu.
Wanneer je je afvraagt hoe het in vredesnaam mogelijk is dat je zo veel mensen om je heen in deze tijden van extreme (over)spanning zo veel idiote dingen ziet doen en zo merkwaardig ziet meebewegen in de dingen die over ons worden uitgestort en op ons worden afgevuurd… neem dan ook bovenstaande in ogenschouw.
Het is niet alleen een kwestie van structurele over-spanning, cognitieve dissonantie, onwetendheid omtrent feiten en/of het slaafs willen voldoen aan wat ‘Vadertje Staat’ of andere vermeende autoriteiten vragen of opleggen. We worden non-stop bestookt met prikkels die in staat zijn allerlei oude traumata te triggeren, te her-activeren, IN ONS. En wie zich geen rekenschap geeft van dit soort dynamieken, hier geen zicht en grip op heeft, is de facto niet in staat zich NIET te laten triggeren en niet in de gedragingen te schieten die de afgevuurde prikkels beogen te creëren.
We dragen allemaal een onzichtbare ‘erfenis’ in ons, in het diepst van ons wezen. Een erfenis waar de meesten zich niet van bewust zijn maar die er desondanks wel ís en die een grote wissel op ons functioneren trekt. Zolang we deze ‘erfenis’ niet erkennen kunnen we middels onze ‘blindheid’ ten aanzien van dit aspect enorm bespeeld en gemanipuleerd worden. Over dat we we niet erkennen, kunnen we zelf immers geen enkele bewuste regie ter hand nemen. En op alle terreinen waarop we niet zelf bewust de regie in handen kunnen nemen zijn we in wezen niet veel meer dan ‘Pavlov-poppetjes’: marionetjes die in een bepaalde ‘houding’ schieten zodra de juiste prikkel daartoe geleverd wordt.
‘De geschiedenis herhaalt zich’ wanneer deze zich kán herhalen omdat we het nalaten onszelf ten voeten uit te leren kennen. Pas wanneer we zelf heel goed weten hoe we in elkaar zitten, wat zich allemaal in ons herbergt en wat we kunnen doen om ons eigen gedrag te bevrijden van onzichtbare ketenen en marionettentouwtjes maken we een kans in de buurt te komen van iets dat we ‘vrijheid’ zouden kunnen noemen.
Ware vrijheid kan en zal nooit ‘gegeven’ worden door externe partijen. Ware vrijheid is an inside job. Het start, volledig, bij jou. Bij zelfkennis en zelfwerk, betrekking hebbend op jou en alles dat in jou leeft.
Gnothi seauton luidde de eerste inscriptie in de pronaos van de tempel van Apollo in Delphi. Ken Uzelf. En dat voert véél verder en dieper dan je wellicht ‘comfortabel’ vindt.
Jij bent een schakel in een heel lange keten, niet losstaand van degenen die jou zijn voorgegaan. Een schakel met een ‘erfenis’. Wil je weten wie jij bent en hoe jij in elkaar zit en wil je in staat zijn zélf je gedrag te bepalen, actief en bewust, vanuit vrijheid in jezelf, dan ontkom je er niet aan je óók rekenschap te geven van de onzichtbare erfenis die je in je draagt en de manieren waarop deze jou beïnvloedt.
Zolang mensen er massaal voor blijven kiezen zich niét met dit soort dingen bezig te houden, zal ‘de geschiedenis herhaalt zich’ een gegeven blijven, op heel veel méér manieren en niveaus dan we doorgaans in de gaten hebben…
“You are the result of the love of thousands” schreef Linda Hogan.
Zonder je voorouders was jij hier nu niet geweest. Zonder hun liefde was jij hier nu niet geweest. Zonder hun ontberingen, en hun volharding, was jij hier nu niet geweest.
Denk je er wel eens aan, aan alles dat in het universum heeft moeten samenkomen en gebeuren voordat jij in dit leven geboren kon worden? Aan de vele liefdes waaraan jij ontsproten bent, het bloed dat door je aderen stroomt en dat je deelt met je voorouders, de cellen die nu jouw lichaam vormen en het genetische materiaal dat daarin opgeslagen ligt, afkomstig van je voorouders?
En realiseer je je dan ook wat velen vóór jou hebben moeten doorstaan en doen, opdat jij nu hier kunt zijn?
Besef je dat je voorouders strijd hebben geleverd en tegen verdrukkingen zijn opgestaan, opdat het leven zou zegevieren?
Realiseer je je dat je voorouders hebt die hun leven hebben geriskeerd en in een aantal gevallen zelfs hebben gegeven, opdat hun nageslacht in vrijheid zou kunnen leven?
Kijk in de spiegel. Schouw diep in je ogen. Kun je het vinden, daar, in die weerspiegeling van jouw ziel: het licht van je voorouders?
Kijk goed. Voel. Verbind.
Doe jij je voorouders eer aan, nu? Kunnen ze trots op je zijn, op hoe jij nu in het leven staat – jouw leven, dat zonder hen nooit mogelijk zou zijn geweest?
Zo veel van je voorouders leeft voort in jou. Maak hen trots.
Zij kunnen het verschil in het hier en nu niet meer maken. Jij wel.
In onrustige tijden waarin we veel prikkels, veel onzekerheden, een grote mate van stress en veel spanningsvolle momenten te verduren krijgen, komen onze innerlijke systemen flink onder druk te staan. En dat doet een hoop met ons. Op mentaal, psychisch en emotioneel vlak kunnen we dan te maken krijgen met gevoelens van overweldiging en een scala aan moeilijk te hanteren emoties en gemoedstoestanden, terwijl ons autonome zenuwstelsel – dat niet onder invloed staat van onze wil en bijna alle onbewuste functies en processen in het lichaam regelt – te kampen krijgt met specifieke veranderingen die kunnen optreden ten gevolge van een toename van stress.
Onderstaande afbeelding liet ik mensen tot nu toe alleen zien tijdens individuele consulten, wanneer hun specifieke individuele situatie daar aanleiding toe gaf. Vandaag heb ik echter besloten deze afbeelding hier te publiceren en er een blog aan te wijden, omdat de huidige periode zó rijk aan spanningen, onzekerheden en stress is dat deze informatie nu voor ons allemaal van waarde is – voor onszelf én voor de mensen om ons heen.
Energieën van onrust, onzekerheid, zorgen, stress en angst bewegen momenteel als grote golven door het collectieve veld heen en linksom of rechtsom, in meer of in mindere mate, krijgen we daar in deze periode allemaal op enig moment ‘een tik van mee’. Weten wat je kunt doen om ervoor te zorgen dat je zo veel mogelijk in een staat van relatieve ont-spanning kunt blijven verkeren, of weten wat je kunt doen om daarnaar terug te keren als je er even ‘uitgehaald’ bent, is van grote waarde in tijden als deze.
De afbeelding die je hier ziet maakt duidelijk wat er in ons gebeurt wanneer spanning, stress en/of opwinding ons uit een staat van ont-spanning halen (de groene zone) en we meer en meer terechtkomen in de zijnstoestanden waar we in ‘overlevingsmodus’ schieten (de rode en blauwe zone).
De groene zone: ont-spanning
Wanneer we ons in de groene zone bevinden, ervaren we een staat en een zekere mate van ont-spanning. Er kan dan evengoed wel wat sprake zijn van factoren die stress, spanning of opwinding creëren, maar deze zijn nog redelijk goed tot goed te handelen en gaan niet met ons aan de haal.
Een beetje groen, een beetje rood: spanning & herstel
Wanneer de stress, spanning of gevoelens van opwinding toenemen, of langdurig aanhouden, riskeren we terecht te komen in het gebied waar groen overgaat in rood. De golvende lijn die daar te zien is, illustreert hoe we ’tussen groen en rood heen en weer kunnen gaan’ wanneer we afwisselend in staten van (relatieve) ont-spanning en in staten van spanning verkeren: soms komen we even in het rode gebied terecht, maar het lukt ons ook nog onszelf weer in de ‘groene zone’ te brengen. De dingen die in de groene zone genoemd worden helpen ons in een (relatieve) staat van ont-spanning te blijven óf daar weer te komen. Bewust aanwezig zijn in het hier en nu, goed gegrond zijn, mindful zijn en erin slagen je te verbinden met vreugde, empathie, compassie en creativiteit helpen allemaal om in het groene gebied te verblijven óf daarnaar terug te keren wanneer we even in ‘rood’ terecht zijn gekomen.
De rode zone: flight of fight
Wanneer het niet meer lukt onszelf nog terug te brengen naar de groene zone, komen we terecht in het gebied waar onze basale overlevingsmechanismen geactiveerd worden. Afhankelijk van de situatie én van hoe jij als mens zelf in elkaar zit, kunnen er dan 2 dingen gebeuren: óf je komt in ‘flight’-modus terecht, óf de ‘fight’-modus wordt geactiveerd.
Als je in de ‘flight’-modus schiet, gaan gevoelens van zorgen, nervositeit, angsten en paniek met je aan de haal en zou je eigenlijk het liefst willen vluchten, wég van de dingen die de vervelende gevoelens triggeren en voeden. Zou de ‘flight’-modus een stem hebben, dan zou deze je dingen zeggen als: “Maak je uit de voeten; zorg dat je wegkomt van de dingen die je nu bedreigen en verzwakken!” In ‘flight’-modus duik je – energetisch gezien – in elkaar, maak je je klein in een poging jezelf te beschermen en zet je overlevingsmechanisme je aan tot het zoeken naar een uitweg uit de ellende, een ontsnappingsroute, een nooduitgang die je kunt gebruiken om je uit de voeten te maken, weg van stress, spanning en opwinding die je overhoop halen.
Kom je in de ‘fight’-modus terecht, dan spelen er gevoelens van frustratie, irritatie, boosheid en woede op: gevoelens die je niet aanzetten tot vluchten, maar juist tot het ‘aangaan van een gevecht’ met datgene wat je bedreigt en zo veel onrust creërt. De gevoelens die opspelen worden zodanig gekanaliseerd dat we ‘vechtgedrag’ gaan vertonen, in een poging dat waar we last van hebben te ‘bevechten’ en er op die manier vanaf te komen. Zou de ‘fight’-modus een stem hebben, dan zou deze je dingen zeggen als: “Laat je niet op de kop zitten! Vecht terug! Laat zien/horen dat je dit niet pikt!”
In de rode zone gaan de stress, spanning en opwinding die we ervaren flink met ons aan de haal, maar hebben we nog wel het gevoel iets te kunnen doén dat kan bijdragen aan het verminderen van de stress die we ervaren – ofwel door te vluchten, ofwel door te vechten. Heel anders is dit wanneer de stress, spanning en opwinding zó intens zijn dat we in de blauwe zone terechtkomen:
De blauwe zone: freeze
Eenmaal in de blauwe zone zijn we voorbij het punt van overweldiging gekomen en hebben we niet meer het gevoel nog iets te kunnen doen dat kan bijdragen aan het verminderen van de intense stress en spanning die we ervaren. De spanning is simpelweg té groot, de stress té intens en we voelen ons er compleet overweldigd door. Het gevoel zelf nog iets te kunnen doen om de situatie te veranderen is er niet meer; het heeft plaatsgemaakt voor gevoelens van machteloosheid en krachteloosheid, voor een ‘ik kan hier niks aan veranderen’.
De mate en intensiteit van de spanning en stress waar we mee te kampen hebben wanneer we eenmaal in de blauwe zone terecht zijn gekomen, is te veel, te groot, te overweldigend en we voelen al onze kracht uit ons systeem stromen. We voelen ons machteloos, zwak, hulpeloos en kunnen geen energie meer aanwenden om nog te vluchten of vechten. In plaats daarvan ‘bevriezen’ we. We voelen ons immobiel, ‘verlamd’ door de situatie. Het enige dat we nu nog kunnen doen, is proberen alle vervelende gevoelens te verdoven, te dempen, of ons daarvan te dissociëren. En ondertussen bereiden we ons voor op het ergste, want de situatie waar we ons nu in bevinden voelt zo hopeloos en uitzichtloos dat we ons (bijna) niet meer kunnen voorstellen dat het nog beter kan worden.
De weg terug: hulp, hoop & handvatten
Zoals de dikke zwarte lijn in bovenstaande afbeelding laat zien, is het niet zo dat we ons permanent in ‘flight’, ‘fight’ of ‘freeze’ bevinden. Gebeurtenissen kunnen ons vanuit een staat van (relatieve) ont-spanning in een staat van ‘flight’ of ‘fight’ brengen en van daaruit kunnen we doorschieten naar een staat van ‘freeze’, maar in principe blijft niemand permanent in één van deze staten verkeren.
Hoe kom je úit de blauwe zone en uit de rode zone? Door dingen in te zetten die de gevoelens die dáár spelen, afzwakken. En dat kan op velerlei manieren. Hulp is altijd zeer welkom – en vaak niks minder dan essentieel om iemand weer uit een staat van ‘freeze’ te krijgen – en handvatten (hebben of aangereikt krijgen) die helpen de staat van ‘bevriezing’ te ontdooien en de overlevingsmechanismen van ‘vluchten’ of ‘vechten’ tot rust te brengen, zijn je beste ‘medicijnen’ hier.
In een staat van ‘freeze’ betekent dit dat er middelen of mensen nodig zijn die je helpen uit de dissociatie, de verdoving en de depressie te komen en gevoelens van schaamte, hulpeloosheid, hopeloosheid en uitzichtloosheid te verzwakken of overkomen, zodat je je eigen energie weer kunt gaan voelen en kunt laten stromen en er weer hoop gloort aan het einde van de tunnel. Wat is de beste remedie tegen een staat van ‘bevrorenheid’? Warmte – in al haar vormen. De warmte van een luisterend oor, begripvolle ogen, warme schouders waar je je even aan vast kunt houden en de stem van iemand die je een ander perspectief aanreikt, steun aanbiedt en je eraan herinnert dat je niet hulpeloos bent, dat je situatie niet hopeloos is, dat je niet krachteloos bent maar dat je slechts in een staat van verlamming terecht bent gekomen omdat het je even allemaal te veel is geworden – en dat je daar weer uit kunt komen, met hulp en handvatten die een hoopvol perspectief openen.
In een staat van ‘flight’ of ‘fight’ zijn er middelen of mensen nodig die je helpen weer meer te ontspannen, zodat de gevoelens die je flight-mechanisme of je fight-mechanisme aanjagen tot rust kunnen komen. Wat zijn de dingen die je daarbij kunnen helpen? Alle dingen die je helpen in de groene zone te verkeren, in de staat van ont-spanning:
Bewust in het hier en nu aanwezig zijn en je in het hier en nu verbinden met dingen die voedend voor je zijn en die een grondend, centrerend en ontspannend effect op je hebben.
Je verbinden met mensen en elementen in je omgeving die een positief effect op je hebben – die je helpen je weer te verbinden met gevoelens van vreugde, warmte, ontspanning, liefde en veiligheid.
Mindful aanwezig zijn op je eigen vierkante metertje en je aandacht dáár houden (in het bijzonder bij de elementen die je gevoel van veiligheid en verbinding voeden), om onnodige overweldiging door veel te veel prikkels te voorkomen.
Ervoor kiezen met een blik van openheid, nieuwsgierigheid en compassie naar de wereld om je heen – én naar jezelf! – te kijken en jezelf zo de kans geven te ervaren wat dát met je doet.
Je creativiteit aanboren en laten stromen, zodat je jouw scheppingskracht weer kunt gaan voelen en je ‘aan den lijve’ ondervindt dat jij wel degelijk verschil kunt maken in deze wereld, ongeacht de situatie waarin je je bevindt.
Alle dingen die in de groene zone benoemd zijn, helpen ons enorm om zo veel mogelijk in de groene zone te zíjn en te blijven. En er zijn talloze andere dingen die in de groene zone opgeschreven kunnen worden en die allemaal kunnen bijdragen aan het verkeren in een staat van ont-spanning en het ervaren van verbinding en veiligheid in jezelf en in relatie tot de omgeving. Een aantal andere dingen die helpen om zo veel mogelijk ‘in de groene zone te zijn’, zijn:
meditatie
massage
lachen, vreugde ervaren, zingen, muziek maken
fysiek bewegen, dansen, spanningen uit je fysieke lijf laten wegvloeien
wandelen in de natuur
betekenisvolle verbindingen met vrienden onderhouden
constructieve, prettige dingen ondernemen met vrienden of geliefden
een vriendelijke uitreiking doen naar anderen
de nieuwsstroom / mate van prikkelende informatie die je tot je neemt beperken.
We kunnen angstige gedachten en overprikkelde zenuwstelsels helpen weer tot rust te komen door dit soort eenvoudige dingen te doen die ons terugbrengen in een staat van kalmte, openheid en sereniteit, waar we op ons best zijn en het beste in staat zijn de problemen die er zijn met creativiteit en vindingrijkheid het hoofd te bieden.
De middelen die ons helpen zoveel mogelijk in de groene zone te zijn, nemen geen problemen weg die er feitelijk zijn in de wereld waarin we verkeren. Maar zij stellen ons wel in staat anders om te gaan met die problemen en bij het samenleven met of aangaan van die problemen te handelen vanuit een plek van sereniteit, kracht, creativiteit en medemenselijkheid. Het alternatief is dat we de problemen het hoofd proberen te bieden vanuit gevoelens van boosheid, angst, depressie en uitzichtloosheid.
Hoe lastig, moeilijk, zwaar, onzeker, uitdagend, veelvragend en complex de situatie ook is waar we ons nu met z’n allen in bevinden: we hebben altijd een keuze. En wanneer we ervoor kiezen zo veel mogelijk terug te keren ‘in het groen’ en op die manier heel dichtbij ons ware, authentieke zelf te zijn en te blijven, kunnen we een deel van de oplossing zijn. Wat jij doet, welke keuze jij maakt, maakt een groot verschil – voor jou én voor degenen met wie je verbonden bent.
Ik wens je veel ‘groen’ toe: veel balans – waar je zelf een verantwoordelijkheid voor draagt, veel natuur – waar je een onlosmakelijk deel van bent, en veel liefde, die je hopelijk rijkelijk laat stromen.
Deze website maakt gebruik van cookies. Door gebruik te maken van deze website ga je hiermee akkoord. Meer informatie
Deze website maakt gebruik van essentiële cookies die als doel hebben de website goed te laten functioneren en van eenvoudige cookies die je in staat stellen de content van deze website te delen via een aantal social media platformen. Deze website maakt géén gebruik van cookies die aan advertenties of gerichte tracking-doeleinden gerelateerd zijn. Meer informatie over cookies en de bepalingen die daarover middels de Cookiewet zijn vastgelegd vind je op de pagina 'Cookieverklaring', te bereiken via de hyperlink 'Cookieverklaring' onderaan deze webpagina. Meer informatie over het cookie-gebruik van www.sharonkersten.com en de redenen daarvan vind je in de privacyverklaring, te bereiken via de hyperlink 'Privacyverklaring' onderaan deze webpagina.
Door verder te navigeren op c.q. gebruik te maken van deze website ga je akkoord met het cookie-gebruik van www.sharonkersten.com.
Als je niet akkoord bent met het cookie-gebruik van deze website word je vriendelijk verzocht geen gebruik te maken van deze website.
